Ἀριθ. Πρωτ.: 05 / 17

30 Ἰανουαρίου 2017
Ἡμέρα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
καί τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων

Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί Μοναχές, τούς Προέδρους καί Μέλη τῶν Συμβουλίων τῶν Ἑλληνορθοδόξων Κοινοτήτων, τῶν Διακεκριμένων Ἀρχόντων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα, τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τήν Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καί ὁλόκληρο τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς. 

Προσφιλεῖς Ἀδελφοί καί Ἀδελφές ἐν Χριστῷ,

Ὁ ἑορτασμός μας τῆς Ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν ἀποτελεῖ δυναμική καί ἱερά παράδοση στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἡ ὁποία ἐπιβεβαιώνει ὅτι οἱ τρεῖς ἅγιοι, Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος Ναζιανζηνός καί Ἰωάννης Χρυσόστομος, εἶναι ἐξαίσια παραδείγματα ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι ἦταν πεπληρωμένοι μέ τήν γνώση τοῦ Θεοῦ καί κατεῖχαν πνευματική σοφία. Στόν κύριο ὕμνο τῆς Ἑορτῆς, τούς ἀποκαλοῦμε μελιρρύτους ποταμούς τῆς σοφίας, τούς τήν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, ἀναγνωρίζοντας τή μαρτυρία τήν ὁποία προσέφεραν διά τῆς ἐξαιρετικῆς προσφορᾶς των ὡς εὐσπλαγχνικοί ποιμένες, ἄριστοι διδάσκαλοι καί βαθύτατοι θεολόγοι.

Σήμερα, τό παράδειγμα καί ἡ διδασκαλία των μᾶς καθοδηγεῖ στήν καθημερινότητά μας ἡ ὁποία χαρακτηρίζεται ἀπό ἀλλαγές καί προκλήσεις. Μᾶς δείχνουν πῶς ἡ πίστη καί διακονία μας, ἡ ὁποία ἔχει ὡς βάση τήν ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ καί τήν ἐμπιστοσύνη μας στό θεῖο θέλημά Του, μπορεῖ νά μᾶς βοηθήσῃ νά διαχειριστοῦμε τίς ζωές μας καί τήν πολυπλοκότητα τοῦ κόσμου γύρω μας ἐνῶ, ταυτοχρόνως, ἑστιάζουμε τήν προσοχή μας στή σχέση μας μέ τόν Θεό καί τίς ὑποσχέσεις γιά ἄφθονες εὐλογίες καί σωτηρία.

Σάν ἐξαίρετοι κήρυκες καί θεολόγοι, οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ἔδωσαν ἰδιαίτερη προσοχή σέ ἐρωτήματα σχετικά μέ τό πῶς γνωρίζουμε τόν Θεό, εἰδικότερα μέσα ἀπ’αυτά τά ὁποῖα γίνονται ἀντικείμενα παρατηρήσεως στόν κόσμο γύρω μας. Ὁ Μέγας Βασίλειος ἔγραψε σέ μιά ἐπιστολή του, ἐν δέ τῇ περί Θεοῦ πίστει ἡγεῖται μέν ἡ ἔννοια ἡ περί τοῦ ὅτι ἕστι Θεός• ταύτην δέ ἐκ τῶν δημιουργημάτων συνάγομεν. Σοφόν, γάρ, καί δυνατόν, καί ἀγαθόν,, καί πάντα Αὐτοῦ τά ἀόρατα ἀπό τῆς τοῦ κόσμου κτίσεως νοοῦντες ἐπιγιγνώσκομεν. Οὕτω δή καί Δεσπότην ἑαυτῶν αὐτόν καταδεχόμεθα. (Ἐπιστολή 235)

Οἱ Ἅγιοι Γρηγόριος Ναζιανζηνός καί Ἰωάννης Χρυσόστομος συμφωνοῦν ἐπί τοῦ θέματος τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Θεοῦ. Ὁ Γρηγόριος λέγει στόν Δεύτερο Θεολογικό Λόγο του, τοῦ μέν γάρ εἶναι Θεόν, καί τήν πάντων ποιητικήν καί συνεκτικήν αἰτίαν, καί ὄψις διδάσκαλος, καί ὁ φυσικός νόμος• ἡ μέν τοῖς ὁρωμένοις προσβάλλουσα, καί παπηγόσι καλῶς, καί ὁδεύουσι, καί ἀκινήτως, ἵνα οὕτως εἴπω, κινουμένοις καί φερομένοις• ὁ δέ, διά τῶν ὁρωμένων καί τεταγμένων, τόν ἀρχηγόν τούτων συλλογιζόμενος. Ὁ Χρυσόστομος συμφωνεῖ: ἀλλ’ ὅπερ καί ἔμπροσθεν ἔλεγον, ὅτι οὐ τό μέγεθος καί τό κάλλος τῆς κτίσεως δείκνυσι τόν Δημιουργόν μόνον, ἀλλά καί ὁ τρόπος αὐτός τῆς συμπήξεως καί τό ὑπέρ φύσεως ἀκολουθίαν εἶναι τῆς δημιουργίας τόν τρόπον. (10η Ὁμιλία – Περί Νόμων)

Γιά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι μόνον ὁρατή σέ ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα, ἀλλά ἀποτελεῖ καί οὐσιαστικό θεμέλιο γιά τήν κατανόηση τῆς θέσεως καί τοῦ προορισμοῦ μας στή δημιουργηθεῖσα τάξη, γιά τήν ἀναγνώριση τοῦ ποιός καί τί εἶναι σημαντικότερο τοῦ ὁρατοῦ κόσμου καί γιά τήν ἀπόκρισή μας στή γνώση αὐτή διά τῆς ἀναζητήσεως ἐπικοινωνίας μαζί Του. Σέ αὐτό τό θεμέλιο, ὅμως, βρίσκεται ἡ ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ καί ἡ πνευματική σοφία ἡ ὁποία ἀποκαλύπτεται διά τοῦ Χριστοῦ. Ἐπιβεβαιώνουν πώς ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ διά τῆς δημιουργίας εἶναι σημαντική, ἀλλά ἐλλιπής χωρίς τόν Χριστό. Πρέπει νά γνωρίζουμε τόν Χριστό γιά νά γνωρίζουμε πραγματικά τόν Θεό καί τή σοφία Του. Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ἔδωσαν ἔμφαση στήν ἀναγκαιότητα τῆς γνώσεως τοῦ Χριστοῦ για τήν οὐσιαστική ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ.

Καθώς τιμοῦμε τούς Τρεῖς Ἱεράρχες καί ἐμβαθύνουμε στούς στοχασμούς των σχετικά μέ τόν τρόπο πού γνωρίζουμε τόν Θεό καί καθώς μέσῳ τοῦ Χριστοῦ μᾶς δίδεται ἡ γνώση καί ἡ σοφία νά ἀκολουθήσουμε τό θέλημά Του μέσα σ’ἕναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις, ἀναγνωρίζουμε ἐπίσης τήν ἀξία τῶν διδασκαλιῶν τους ἐν σχέσει μέ τόν ἑορτασμό τῆς Ἡμέρας τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων. Ἐπί τῷ ἑορτασμῷ ἀμφοτέρων τῶν ἑορτῶν, ἡ προσευχή μου γιά σᾶς εἶναι ὁ ὑπέροχος χαιρετισμός τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, οὐ παύομαι εὐχαριστῶν ὑπέρ ὑμῶν μνείαν ποιούμενος ἐπί τῶν προσευχῶν μου, ἵνα ὁ Θεός τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ πατήρ τῆς δόξης, δώῃ ὑμῖν πνεῦμα σοφίας καί ἀποκαλύψεως ἐν ἐπιγνώσει Αὐτοῦ (Ἐφ. 1:16).     


Μετά πατρικῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης,                            

† ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς Δημήτριος