Ἀριθμ. Πρωτ. 24/2023

 

Ἀρχιεπισκοπικὴ Ἐγκύκλιος γιὰ τὴν ἑορτὴ τῶν

Τριῶν Ἱεραρχῶν καὶ τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων.

 

30 Ἰανουαρίου 2023

Πρὸς τοὺς Σεβασμιωτάτους καὶ Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τοὺς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καὶ Διακόνους, τοὺς Μοναχοὺς καὶ τὶς Μοναχές, τοὺς Προέδρους καὶ τὰ Μέλη τῶν Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τοὺς Ἐντιμολογιωτάτους Ἄρχοντες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τὰ μέλη τῆς Ἡγεσίας τῶν 100, τὰ Ἡμερήσια καὶ Ἀπογευματινὰ Σχολεῖα, τὶς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τὴ Νεολαία, τὶς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καὶ ὁλόκληρο τὸ Χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.

«Μᾶλλον Ἕλληνας καλεῖσθαι τοὺς τῆς παιδεύσεως τῆς ἡμετέρας μετέχοντας»

(Ἰσοκράτους, Λόγος Πανηγυρικός 4:50).

Προσφιλεῖς ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφὲς ἐν Χριστῷ,

Ἡ ἑορτὴ τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, δηλαδὴ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, εἶναι καὶ ἡ ἐτήσια ἑορτὴ τῆς ἑλληνικῆς παιδείας, τῆς γλώσσας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ, τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων.

Τὸ ρητὸ ποὺ διαβάσαμε στὴν ἀρχὴ τῆς ἐγκυκλίου εἶναι παρμένο ἀπὸ τὸν τέταρτο πανηγυρικὸ λόγο τοῦ φημισμένου ρήτορα Ἰσοκράτη (436-338 π.Χ.) καὶ βρίσκεται χαραγμένο στὴν προμετωπίδα τῆς εἰσόδου τῆς Γενναδίου Βιβλιοθήκης στὴν Ἀθήνα. Θὰ μποροῦσε νὰ εἶχε εἰπωθεῖ ἀπὸ τὸ στόμα τῶν τριῶν ἱεραρχῶν, καθὼς γιὰ αὐτοὺς ἡ παιδεία κατανοεῖται ὡς ἡ ἀνακεφαλαίωση τῆς ἐκπαίδευσης, τῆς γλώσσας καὶ τοῦ πολιτισμοῦ. Βέβαια, οἱ τρεῖς ἱεράρχες θὰ προχωροῦσαν ἀκόμη περισσότερο καθὼς εὔκολα θὰ

μποροῦσαν νὰ ποῦν, «μᾶλλον χριστιανοὶ καλεῖσθαι τοὺς τῆς πίστεως τῆς ἡμετέρας μετέχοντας».

Σὲ κάθε περίπτωση, ἡ μετοχὴ στὴν ἐμπειρία τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας καὶ στὸν ἑλληνισμὸ εἶναι τελικὰ αὐτὴ ποὺ καθορίζει τὴν ταυτότητα τοῦ προσώπου ὡς χριστιανοῦ καὶ ὡς ἕλληνα. Αὐτὴ ἀκριβῶς τὴν ἔννοια ἔχει τὸ βάπτισμα ὡς ἐμβύθιση στὸ νερό καὶ γιὰ αὐτὸ εἶναι τόσο σημαντικό. Ἡ ἐμβύθιση στὸ εὐαγγέλιο καὶ στὴν παιδεία σημαίνει τὴν πνευματικὴ καὶ γνωσιολογικὴ πληρότητα τοῦ ἀνθρώπου. Ἑμεῖς ποὺ θέλουμε νὰ ὀνομαζόμαστε «ὀρθόδοξοι χριστιανοί» γνωρίζουμε ὅτι στὴν παράδοσή μας ποτὲ δὲν ὑπῆρξε ἀντίθεση μεταξὺ τῆς παιδείας καὶ τῆς πίστεως. Ἡ σημερινὴ ἑορτὴ τῶν τριῶν ἱεραρχῶν εἶναι τρανὴ ἀπόδειξη τῆς ἁρμονίας ποὺ ἐπέρχεται στὴ ζωὴ τῆς ἐκκλησίας καὶ τῆς κοινωνίας ὅταν ἀναπτύσσονται ἡ παιδεία καὶ ἡ πίστη παράλληλα.

Ἑπομένως ἀγαπητοί μου ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ἂς ἑορτάσουμε τὴ σημερινὴ ἑορτὴ βαδίζοντας στοὺς δρόμους ποὺ μᾶς ἔδειξαν οἱ τρεῖς μέγιστοι φωστῆρες τῆς παιδείας καὶ τῆς πίστεως, ἐπιβεβαιώνοντας ἔτσι τὴν πνευματικὴ καὶ ἱστορικὴ συνέχεια τῆς ἐκκλησίας μας. Ἂς γίνουμε, λοιπόν, μέτοχοι τῶν ὑψηλῶν ἀγαθῶν τῆς παιδείας καὶ τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, ὡς «θείας κοινωνοὶ φύσεως» (Β´ Πέτρου 1:4).

Μετὰ πατρικῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης,

† ὁ Ἀμερικῆς Ἐλπιδοφόρος