Ἀριθ. Πρωτ. 85 / 04

28η Ὀκτωβρίου 2004

Ὅσα ἐστίν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα

δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα

εὔφημα, εἴ τις ἀρετή καί εἴ τις ἔπαινος,

ταῦτα λογίζεσθε (Φιλιππησίους 4:8)

Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί Μοναχές, τούς Προέδρους καί Μέλη τῶν Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα, τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τήν Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καί ὁλόκληρο τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.                   

Ἀγαπητοί ἀδελφοί καί ἀδελφές ἐν Χριστῷ,

Κάθε χρόνο, τήν 28η Ὀκτωβρίου, ἀποτίουμε φόρο τιμῆς στήν Ἑλληνική κληρονομιά μας μνημονεύοντας τήν γενναία στάση τῶν προγόνων μας ἔναντι τῶν τυραννικῶν δυνάμεων τῶν φασιστικῶν καθεστώτων καί δικτατόρων. Τήν ἡμέρα αὐτή, τό 1940, οἱ Ἕλληνες ἀπεφάσισαν νά μή ἀφήσουν να βεβηλωθῇ ἡ εὐλαβής ἀγάπη των γιά τήν ἐλευθερία καί τήν δικαιοσύνη, γι' αὐτό καί δέν ὑπέκυψαν στίς ἀπαιτήσεις ἑνός ἀνηλεοῦς δικτάτορος. Ἀντιθέτως, προσπάθησαν νά ἀναχαιτίσουν τήν καταπιεστική προώθηση τῶν ἐχθρῶν τῆς ἐλευθερίας ἀντιτάσσοντας ἕνα ἠχηρό «Ὄχι!» -  «Ὄχι!» στήν ξένη κατοχή ἡ ὁποία θά προῆγε τά κακόβουλα σχέδια τοῦ φασισμοῦ· «Ὄχι!» στό νά ἀποτελέσουν δίαυλο τῶν στρατιωτικῶν ὀρδῶν τῶν ἰμπεριαλιστῶν· «Ὄχι!» στήν συμβιβαστική διαπραγμάτευση τῆς πλουσίας Ἑλληνικῆς καί Χριστιανικῆς κληρονομιᾶς ἡ ὁποία καλλιέργησε τήν ἔννοια τοῦ δικαίου, τοῦ εὐγενοῦς καί τοῦ ἀληθινοῦ.

Κρατώντας αὐτή τήν στάση, οἱ Ἕλληνες ὑπεραμύνθηκαν εὐγενῶν ἰδανικῶν καί προσέφεραν μαρτυρία ἀληθείας σέ μιά χρονική συγκυρία κατά τήν ὁποία πολλοί ἄλλοι λαοί λύγισαν ὑπό τίς ἀπειλές κακόβουλων καθεστώτων. Οἱ Ἕλληνες ἀπεφάσισαν νά σκεφθοῦν καί νά πράξουν μέ τρόπο ὁ ὁποῖος ἀποκάλυπτε ἀφ' ἑνός μέν τίς βαθειές θρησκευτικές καί πολιτισμικές ρίζες μιᾶς ἐθνικῆς ταυτότητος, ἀφ' ἐτέρου, δέ, μιά θεώρηση ζωῆς ἡ ὁποία εἶχε καθιερωθεῖ καί διατηρηθεῖ ὄχι ἁπλῶς ἐπί αἰῶνες ἀλλά ἐπί δύο χιλιετίες καί πλέον.

Αὐτή ἡ ἀπάντηση «Ὄχι!» στίς ἀπαιτήσεις τοῦ δικτάτορα εἶχε τεράστιο πνευματικό καί πολιτισμικό βάθος, καί συνοδεύθηκε ἀπό διαρκεῖς ἐπιδράσεις. Αὐτή ἡ ἀπάντηση στίς δυνάμεις τοῦ φασισμοῦ δέν προῆλθε ἀπό κάποια ρηχή ἑρμηνεία τῆς ἐννοίας τῆς ἐθνικῆς κυριαρχίας ἤ ἀπό αὐτο-μεγαλοποιημένα ἐθνικά συμφέροντα. Ἦταν ἕνα «Ὄχι!» πού σφυρηλατήθηκε ἀπό τή γνώση καί τήν ἐμπειρία τοῦ ἀληθινοῦ, τοῦ εὐγενοῦς, τοῦ δικαίου,

τοῦ καθαροῦ, τοῦ ὡραίου καί τοῦ καλοῦ. Ἦταν μιά ἀπάντηση ἡ ὁποία εἶχε τίς ρίζες της στήν Ἑλληνοχριστιανική θεώρηση τῆς τελειότητος ἐν σχέσει πρός τίς ἀνθρώπινες δυνατότητες καί τά ἐπιτεύγματα μέσῳ τῶν πνευματικῶν καί διανοητικῶν ἱκανοτήτων πού μᾶς χάρισε ὁ Θεός. Ἦταν μιά ἀπάντηση πού καλοῦσε ὅλους τούς ἀνθρώπους τῆς γῆς ν' ἀναγνωρίσουν ὅτι κάθε τί πού εἶναι ἄξιον ἐπαίνου, ἄξιο τῆς ἀφοσιώσεως στήν ζωή καί στήν πατρίδα, πρέπει ν' ἀντανακλᾷ αὐτά τά ἰδανικά καί μέ τόν τρόπο αὐτό νά συντονίζῃ τίς προσπάθειες γιά τήν ὑποστήριξη τῆς ζωῆς καί τῆς ἐλευθερίας ἐν ὄψει δυσκολιῶν. 

Κατά τήν διαδρομή τῶν αἰώνων, μυριάδες Ἁγίων καί Μαρτύρων τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας ἀντιμετώπισαν τίς ποικίλες ἀντιξοότητες μέ γνήσια πίστη καί ἀληθινό χαρακτήρα. Ἀγκάλιασαν τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καί εἶδαν τήν ζωήν τους νά μεταμορφώνεται μέσῳ τῆς περισυλλογῆς καί τῆς ἐφαρμογῆς τοῦ ἀληθινοῦ, τοῦ εὐγενοῦς, τοῦ δικαίου, τοῦ καθαροῦ, τοῦ ὡραίου καί τοῦ καλοῦ. Ἀγωνίσθηκαν γιά τήν τελειότητα στήν πνευματική ζωή των, ἀποκτώντας τήν ὑψηλότερη γνώση καί τήν ἐμπειρία τῆς ἀληθείας καί τῆς θείας χάριτος, πάντοτε ἀναπέμποντες δοξολογίαν μόνο πρός τόν Θεό καί ὄχι πρός κάποια γήινη δύναμη ἤ κίνημα.

Αὐτή εἶναι ἡ κληρονομιά τῆς πίστεώς μας ὡς Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, καθώς καί ὡς Ἑλλήνων καί Φιλελλήνων. Ζοῦμε σ' ἔναν κόσμο πού ἔχει ἀπόλυτη ἀνάγκη ἀπό φωνές ἀληθείας, τιμῆς, δικαιοσύνης καί χάριτος. Ὁλόγυρά μας, ὑπάρχουν διάφορες τάσεις καί κινήματα τά ὁποῖα ὑποβιβάζουν τήν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια, καί τά ὁποῖα πρέπει ν' ἀντιμετωπισθοῦν μέ ἀληθινά καί διαχρονικά ἰδανικά καθαρότητος καί τελειότητος. Σ' αὐτή τή χρονική στιγμή καί σ' αὐτό τόν χῶρο, στό πνεῦμα τῶν Χριστιανῶν προγόνων μας καί τῆς Ἑλληνικῆς κληρονομιᾶς μας, εὑρισκόμεθα στή μοναδική θέση ν' ἀντιτάξουμε σ' ὁποιαδήποτε δύναμη ἐπιζητεῖ τήν καταστροφή τῆς ζωῆς καί τῆς ἐλευθερίας ἕνα ἠχηρό «Ὄχι!», καί κατόπιν νά προσφέρουμε ἀγάπη, ἐλπίδα καί σωτηρία ἡ ὁποία προέρχεται ἀπό τό αἰώνιο βασίλειο τοῦ Θεοῦ.

Εἴθε ὁ ἑορτασμός τῆς ἡμέρας τοῦ ΟΧΙ νά τιμήσῃ ἐκείνους πού ἔδωσαν τόσα πολλά, μένοντας πιστοί στήν ἀλήθεια, τήν τιμή, καί τήν ἐλευθερία, καί εἴθε νά ἐπιβεβαιώσουμε κατηγορηματικά τήν ἀπόφασή μας νά παραμείνουμε πιστοί στόν Κύριό μας, προσφέροντάς Του τήν εὐγνωμοσύνη μας γιά τήν εὐλογημένη κληρονομιά μας καί τήν σωτήρια χάρη Του.

Μέ πατρική ἐν Χριστῷ ἀγάπη,

+ὁ  Ἀρχιεπίσκοπος  Ἀμερικῆς Δημήτριος