Ἀριθ. Πρωτ.: 02 / 12

30 Ἰανουαρίου 2012

Ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν

καί Ἡμέρα Ἑλληνικῶν Γραμμάτων

Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί Μοναχές, τούς Προέδρους καί Μέλη τῶν Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα, τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τήν Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καί ὁλόκληρο τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.

Προσφιλεῖς Ἀδελφοί καί Ἀδελφές ἐν Χριστῷ,

Ἡ Ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, στίς 30 Ἰανουαρίου, συνεορτάζεται μέ τήν Ἡμέρα τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων καθώς ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ μέ τόν τρόπο αὐτό τόν ὑπέροχο συνδυασμό τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας καί πολιτισμοῦ μέ τήν Ὀρθόδοξο Πίστη καί ζωή.

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ἔζησαν στό Βυζάντιο τόν 4ο αἰώνα, ἐποχή κατά τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία, μετά τό διάταγμα τῶν Μεδιολάνων τό 312 μ.Χ., εἶχε τήν ἐλευθερία νά ἐκφράζῃ τήν πίστη της ποικιλοτρόπως. Μέσα σ’ αὐτό τό κλίμα οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες παρήγαγαν τό μεγάλο ἔργο τους στούς τομεῖς τῆς θεολογίας, φιλοσοφίας, ρητορικῆς καί παιδείας, χρησιμοποιώντας μέ ὑπέροχο τρόπο τήν Ἑλληνική Γλώσσα, καί μάλιστα ἐμπλουτίζοντάς την.

Ὅταν ἐξετάζουμε τό ἔργο τοῦ Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, διακρίνουμε ἀμέσως ὅτι ἦταν ἄνθρωπος ἐξαιρετικῆς μορφώσεως σέ ὅλους τούς ἐπιστημονικούς τομεῖς, γίγας τῆς θεολογίας καί ἄριστος γνώστης τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας. Ἀνεγνώρισε τήν τεράστια σημασία τῆς γνήσιας κλασσικῆς παιδείας ὡς παράγοντος γιά τήν καλλιέργεια τῆς διανοήσεως καί τῆς ἐμπειρίας ἀναφορικά μέ τίς πολιτισμικές καί ἐκπαιδευτικές ἀξίες. Τό γνωστό ἔργο του Πρός τούς νέους, ὅπως ἄν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφελοίντο λόγων παραμένει ἀπαράμιλλος ὁδηγός γιά τήν ἀντιμετώπιση καί τή μεγιστοποίηση τῆς πνευματικῆς ὠφελείας ἡ ὁποία πηγάζει ἀπό τή μελέτη τῆς κλασσικῆς Ἑλληνικῆς φιλολογίας.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἀπετέλεσε ἐπίσης ὑπέροχο παράδειγμα ἀνθρώπου κατέχοντος ἄρτια Ἑλληνική παιδεία. Στά ἐκτενῆ θεολογικά καί ποιητικά ἔργα του, συναντοῦμε μία ἄνευ προηγουμένου χρήση τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας. Ἡ ἐμβρίθεια τῆς γνώσεώς του περί τῶν διαφόρων μορφῶν της ἦταν τόσο μεγάλη ὥστε ἦταν σέ θέση νά πλάθῃ νέες λέξεις γιά νά ἐκφράζῃ μέ μεγαλύτερη ἀκρίβεια τήν Ὀρθόδοξη θεολογία, ἱκανότητα πού τοῦ χάρισε τόν τίτλο «Θεολόγος».

Ὁμοίως, δέν ἀποτελεῖ τυχαῖο γεγονός τό ὅτι ἡ Ἐκκλησία τίμησε τόν Ἅγιο Ἰωάννη μέ τόν τίτλο «Χρυσόστομος», χάριν τῆς ἀξιοθαύμαστης ρητορικῆς του δεινότητος καί τοῦ ἐξαιρετικοῦ τρόπου μέ τόν ὁποῖον ἔκανε χρήση τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μέ τίς χιλιάδες ἑρμηνευτικές σελίδες του ἐπί τῶν Ἁγίων Γραφῶν, εἶναι τόσο σύγχρονος στίς ἡμέρες μας ὅσο ἦταν καί στόν 4ο αἰώνα. Τό ἑρμηνευτικό του αὐτό ἔργο καθώς καί τά πάμπολλα κηρύγματά του, εἶναι ἐνδεικτικά τῆς τεραστίας προσπαθείας τοῦ Χρυσοστόμου νά προαγάγῃ τήν ἀληθινή καί οὐσιαστική παιδεία στό ποίμνιό του.

Ἀναλογιζόμενοι τό παράδειγμα αὐτῶν τῶν Τριῶν Στύλων τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀρχίζουμε νά συνειδητοποιοῦμε τήν μεγάλη ἀξία τῆς Ἑλληνικῆς παιδείας καί, ἐπιπλέον, τή σημασία της γιά τή ζωή μας. Αὐτοί οἱ Οἰκουμενικοί Πατέρες καί Διδάσκαλοι δέν ἐκόσμησαν τήν Ἐκκλησία μόνο μέ τήν ἔνταση τῆς ποιμαντικῆς φροντίδος καί ἁγιότητός των, ἀλλά ἐπλούτισαν τήν Ἑλληνική Γλώσσα, τή θεολογία, τή ρητορική καί τήν ποίηση, ἑστιάζοντας τήν προσοχή τους στό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου, στίς διδασκαλίες τῆς Ἐκκλησίας καί στήν κεντρικότητα τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ. Καλούμεθα νά ἐγκολπωθοῦμε αὐτό τό θαυμάσιο πρότυπο παιδείας καί ὑπέροχης πίστεως ὡς ἔκφραση τῆς βαθειᾶς ἀγάπης, δεσμεύσεως καί κατανοήσεως τῆς οὐσίας τοῦ Εὐαγγελίου.

Ὁ συνδυασμός τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν μέ τήν Ἡμέρα τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων ἀποτελεῖ πρόκληση γιά μᾶς τούς συγχρόνους Ἑλληνορθοδόξους: πρόκληση νά τιμοῦμε τήν Ὀρθόδοξο Πίστη καί τήν Ἑλληνική Γλώσσα καί πολιτισμό μας μέ τούς πλέον προηγμένους καί δυνατούς τρόπους. Καί ὁ Θεός, ἡ πηγή τῆς σοφίας καί τῆς ἀγάπης, ὁ Θεός τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν θά εἶναι ὁπωσδήποτε μαζί μας στήν ἐπιτυχημένη ἀπάντησή μας στήν πρόκληση αὐτή.

 

Μετά πατρικῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης,

† ὁ ἈρχιεπίσκοποςἈμερικῆς Δημήτριος