Ἀριθ. Πρωτ.: 02 / 15

30 Ἰανουαρίου 2015

Ἡμέρα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
καί τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων

Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί Μοναχές, τούς Προέδρους καί Μέλη τῶν Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα, τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τήν Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καί ὁλόκληρο τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.

Προσφιλεῖς Ἀδελφοί καί Ἀδελφές ἐν Χριστῷ,

Στήν εὐλογημένη αὐτή Ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, εὐχαριστοῦμε τόν Θεό γιά τήν ὡραία μαρτυρία πίστεως τῶν Ἁγίων Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου Θεολόγου και Ίωάννου Χρυσοστόμου. Τιμῶντας τους τήν ἡμέρα αὐτή ὡς μεγίστους Διδασκάλους καί Θεολόγους, τούς ἀναγνωρίζουμε ἐπίσης ὡς ἀντιπροσωπευτικές μορφές πολλῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας οἱ ὁποῖοι μετέδωσαν ἀλήθεια, μετελαμπάδευσαν θεία σοφία καί προσέφεραν ἐμπνέουσαν μαρτυρία τῆς ἀγάπης τοῦ Εὐαγγελίου. Λόγῳ τοῦ πλούτου τῆς διδασκαλίας των καί τῆς φλογερῆς ὑποστηρίξεως τῆς πίστεως ἐκ μέρους των, οἱ ὕμνοι μας καλοῦν ὅλους τούς ἀνθρώπους σέ παγκόσμιο ἑορτασμό τῆς ἡμέρας αὐτῆς. Τούς τιμοῦμε διότι ἡ ζωή των ὑπῆρξε ἱαματική στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ.  Εἴμεθα βαθύτατα εὐγνώμονες σέ αὐτούς τούς «ζῶντες ποταμούς Πνεύματος» γιά τίς ἀδιάκοπες πρεσβεῖες των ὑπέρ ἡμῶν στήν Ἁγία Τριάδα ὡς «κήρυκας χάριτος καί ὁδηγούς πρός τά ἄνω τοῦ παραδείσου». (Ὕμνοι Ἑσπερινοῦ τῆς Ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν)

Ἡ μνημόνευση ἐκ μέρους μας αὐτῶν τῶν μεγίστων Πρωταθλητῶν τῆς Πίστεώς μας συνδέεται μέ τήν ἀναγνώριση ἑνός ἄλλου σημαντικοῦ γεγονότος, δηλαδή μέ τόν ἑορτασμό τῆς Ἡμέρας τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων. Τήν ἡμέρα αὐτή, ἐπιβεβαιώνουμε τήν πνευματική κληρονομιά μας ὡς Ἑλληνορθοδόξων Χριστιανῶν μαζί μέ μία πλούσια κληρονομιά μορφώσεως, σκέψεως, γλώσσης καί ὁρισμένες ἐκ τῶν μεγαλυτέρων ἐκφράσεων καί ἀνακαλύψεων τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως. Ἐπιλέγουμε τήν ἡμέρα τῆς Ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν γιά νά τό κάνουμε αὐτό, διότι οἱ Ἅγιοι αὐτοί Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἀποτελοῦν ὑποδείγματα κατανοήσεως καί ἐπικοινωνίας τῶν ὑψηλοτέρων δεξιοτήτων καί τοῦ δυναμικοῦ τοῦ ἀνθρωπισμοῦ μας σέ σχέση μέ τήν ταυτότητά μας ὡς προσώπων πλασμένων κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ.

Στήν διδασκαλία, στά κηρύγματα καί στή διακονία των, ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ Γρηγόριος Θεολόγος καί ὁ Ἰωάννης Χρυσόστομος δίδαξαν τήν ὀρθή σχέση πίστεως καί λογικῆς, ἐπιβεβαιώνοντας ὅτι ἡ ἀναζήτηση γνώσεως εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ὕπαρξή μας. Συνδυάζοντας τήν θεία ἀποκάλυψη μέ τήν γνώση τῶν μεγάλων φιλοσοφικῶν παραδόσεων, ἀνεγνώρισαν ὅτι ὁ ἐσωτερικός στοχασμός σέ συνδυασμό μέ τήν ἱκανότητά μας νά σκεπτόμεθα καί νά πιστεύουμε, δημιούργησαν τήν βάση γιά ἕναν σωστό τρόπο ζωῆς σέ σχέση μέ τόν Θεό, τούς συνανθρώπους μας καί ὁλόκληρη τήν δημιουργία. Γιά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες, αὐτό ἀποτελοῦσε ἀληθινή φιλοσοφία, ζῶσα σοφία καί ζωή γιά τήν ὁποία πλασθήκαμε.

 

Κατανοῶντας τήν σχέση πίστεως καί λογικῆς, αὐτοί οἱ σοφοί Διδάσκαλοι ἐπιβεβαίωσαν διά τῶν λόγων τοῦ Ἁγίου Βασιλείου ὅτι: «καλόν μέν ὁ νοῦς καί ἐν τούτῳ ἔχομεν τό κατ’εἰκόνα τοῦ Κτίσαντος» (Ἐπιστολή 233). Ἡ τιμή πού ἀποδίδεται σέ κάθε πρόσωπο ὡς λογικό ὄν ἀποτελεῖ ἀναγνώριση τῆς ἱκανότητος χρήσεως τοῦ νοῦ γιά τήν ἀπόκτηση καί χρήση τῆς γνώσεως, ἰδιαιτέρως σέ σχέση μέ τήν πίστη. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος εἶπε ὅτι ὁ νοῦς καί οἱ ἀνθρώπινες ἱκανότητές μας μᾶς βοηθοῦν νά ἐκτιμήσουμε «τήν σοφίαν τοῦ Θεοῦ καί τήν τιμήν τήν δοθεῖσαν ἡμῖν» (Ὁμιλία 11, Περί Ἀδριάντων). Ὁ Ἅγιος Βασίλειος ἀνεγνώρισε ὅτι ἡ ἱκανότητά μας νά διαλογιζόμεθα καί νά ἀποκτοῦμε γνώση μᾶς ὁδηγεῖ νά προσεγγίσουμε τήν ἰδέα τοῦ Θεοῦ, νά ἀντιληφθοῦμε ὅτι εἶναι σοφός, δυνατός καί ἀγαθός καί ἑπομένως  «τῇ γνώσει ἡ πίστις ἀκολουθεῖ καί τῇ τοιαύτῃ πίστει ἡ προσκύνησις». (Ἐπιστολή 235)

Ὁ ἑορτασμός μας αὐτή τήν ἡμέρα ὁ ὁποῖος ἐπικεντρώνεται στό θέμα τῆς σχέσεως μεταξύ πίστεως καί λογικῆς γεννᾶ εὐγνωμοσύνη γιά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες λόγῳ τῆς σοφίας καί πίστεώς των. Αὐτός καθ’ ἑαυτός ὁ ἑορτασμός δείχνει, ἐπίσης, τήν σχέση μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί τῆς Ἑλληνικῆς κληρονομιᾶς μας, δίδοντας ἔμφαση στή μοναδική μαρτυρία μας καί σημαντική προσφορά μας στόν κόσμο. Τό θέμα αὐτό ἐπιβεβαιώνει ἐπιπροσθέτως τήν σημασία συγγενῶν προγραμμάτων στίς κοινότητές μας, προγραμμάτων τά ὁποῖα ὁδηγοῦν τή νεολαία μας νά γνωρίσῃ τίς πηγές τῆς πίστεώς μας καί τῆς Ἑλληνικῆς κληρονομιᾶς καί ταυτότητός μας, καί προσφέρουν διδασκαλία ἡ ὁποία μᾶς βοηθᾶ νά ἐξετάσουμε καί νά ἐξερευνήσουμε τίς ἱκανότητες καί τό δυναμικό μας γιά μιά ζωή ἀρετῆς, σοφίας καί χάριτος.

Καθώς ἑορτάζουμε αὐτή τήν εὐλογημένη Ἑορτή καί τιμοῦμε τήν κληρονομιά μας τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων, καλούμεθα νά εὐχαριστήσουμε τόν Θεό γιά τά ἄφθονα δῶρα Του τά ὁποῖα μᾶς ὁδηγοῦν σ’ Ἐκεῖνον καί στόν σκοπό τῆς δημιουργίας μας. Καλούμεθα νά τόν δοξάσουμε ἐν λόγοις καί ὕμνοις ψάλλοντας τόν ὕμνο τοῦ Ἑσπερινοῦ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, «Τριάς Ἁγία καί προσκυνητή, ἐχαρίσω τοῖς ἀνθρώποις τούς Τρεῖς μεγάλους Φωστῆρας τῷ φωτί λαμπαδοχοῦντας τῆς σῆς ἐπιγνώσεως».

Μετά πατρικῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης,

† ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς Δημήτριος